30 Ocak 2010 Cumartesi

Metan gazı, ekonomiye kazandırılmayı bekliyor

Zonguldak'ta, Hema Doğal Enerji Kaynakları A.Ş'nin kömüre dayalı metan gazı üretimine yönelik yaptığı çalışmaların ekonomiye ve Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK) iş güvenliğine katkı sağlaması bekleniyor.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Zonguldak'ta, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu-Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK-MAM) Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü tarafından 300-600 milyar metre küp metan gazı potansiyeli olduğu bildirilen kömür havzasında, Hema sondaj çalışmalarını sürdürüyor.

TTK'nın, 2005'te açılan Kömür Kaynaklı Metan Gazı Araştırma ve İşletme Projesi ihalesini kazanan Hema, imzalanan sözleşme doğrultusunda Zonguldak-Bartın-Azdavay bölgelerinde yürüttüğü faaliyetler kapsamında, kurumun kömür üretimi esnasında açığa çıkan ve havalandırma sistemiyle atmosfere püskürtülen metan gazını ekonomiye kazandırmak için çalışmalar yapıyor.

Karadon bölgesinde 12 Temmuz 2007'de 1500 metre derinliğe varan sondajlar sonucu ilk gazın yakıldığı havzadaki rezervin, Türkiye'nin önemli ihtiyacına cevap vereceği düşünülüyor.

TTK Genel Müdürü Burhan İnan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, havzadaki metan gazı rezervi konusunda muhtelif rakamların olduğunu, 600 milyardan 1 trilyon metre küpe kadar kaynağın varlığını savunanların bulunduğunu söyledi.

-ÜRETİMİ ZOR-

Madenlerde ürettikleri kömürden ton başına 25 ile 35 metre küp metan gazı çıktığını, 1 milyar 300 milyon ton da rezerv olduğuna işaret eden İnan, şöyle konuştu:

''Metan, sadece kömürün bünyesinde olmuyor. Ocak tavan ve taban taşlarında bulunuyor. Metan gazının ekonomiye kazandırılması işini ihale ettik. Hema şu anda ABD'li ortakla gazı üretme çalışmalarını sürdürüyor. Kömüre dayalı metan gazı üretme yöntemi dünyada çok yenidir. Bu işi ABD ve Kanada yapıyor. ABD'de toplam gaz üretmenin yüzde 10'u kömüre dayalı metandandır. Biz de umutluyuz. Hema, uzun zamandır uğraşıyor ancak metanın doğal gaz gibi çok rahat üretim biçimi yok. Sondaj kuyusunda çatlatma yapmanız, su ve kum basmanız gibi kendine özel teknolojileri var. Ayrıca, çok maliyetli de bir iştir.''

-İŞ GÜVENLİĞİNE KATKISI-

Genel Müdür İnan, madencinin en büyük korkusunun göçükten çok metan gazı olduğuna dikkati çekerek, şöyle dedi:

''Kömür madenlerindeki galerilerde bulunabilen metan gazı, madencilerin ölümlü iş kazaları arasında ilk sırada yer alan kazalara yol açıyor. Kozlu Müessesesi maden ocağında 1992'de 263 madencinin hayatını kaybettiği grizu faciası, Türkiye'de en büyük can kaybı yaşanan iş kazalarında ilk sırada yer alıyor. Jeolojik devirlerde kömür oluşumu sırasında meydana gelen, havayla karışması halinde grizu adını alan metangazı, yüzde 2-15 sınırlarında patlama özelliğine sahiptir. Patlama riski bulunan metan gazı, infilakıyla çok sayıda madencinin ölümüne yol açabildiği gibi boğulmalara de neden olabiliyor. Göçük gözle görülebilecek belirtiler verebiliyor. Ancak, gazı göremiyorsunuz. Rengi ve kokusu yok. Yüklenici firma üretime geçerse, madencinin en büyük korkusu metan gazından kurtulacağız.''

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder